محمد مهدی نهاوندی عضو هیات مدیره اتحادیه واردکنندگان نهاده های دامی با اشاره به کاهش 32 درصدی ترخیص جو، کاهش 68 درصدی ذرت و کاهش 64 درصدی کنجاله سویا بر ضرورت تامین فوری نهاده های دامی تاکید کرد.
به گزارش روابط عمومی اتحادیه واردکنندگان نهاده های دام وطیور ایران (اوندا)، وقوع خشکسالی بی‌سابقه موجب فقر مراتع، کمبود علوفه مورد نیاز دام، کشتار دام‌های مولد و کم وزن شده است. در این شرایط تولید‌کنندگان و فعالان صنفی نسبت به کمبود و گرانی گوشت در آینده نزدیک هشدار می‌دهند. مرغداران هم با اشاره به کمبود و افزایش شدید قیمت نهاده‌های تولید از ذرت و کنجاله سویا گرفته تا جوجه یک روزه از احتمال کمبود و گرانی مرغ طی چند‌ماه آینده خبر می‌دهند. از ابتدای امسال با انتقال تصدی‌گری واردات و تامین نهاده‌های دامی از وزارت صنعت به وزارت جهادکشاورزی، فرایند ثبت سفارش و تخصیص ارز برای واردات نهاده‌های دام و طیور تقریبا متوقف شده و زمینه کمبود و افزایش شدید قیمت این اقلام را در 2ماه نخست امسال فراهم کرده است. با محمدمهدی نهاوندی، عضو هیأت مدیره اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور گفت‌وگو کرده‌ایم.
س: وضع واردات نهاده‌های دامی چگونه است؟
برای تداوم ثبات در بازار نهاده‌های دامی لازم است فرایند تامین و تخصیص ارز و ترخیص کالا تسهیل شود. براساس آمار موجود از ابتدای امسال تا ۲۳اردیبهشت میزان ترخیص جو دامی نسبت به‌مدت مشابه پارسال ۳۲درصد، ذرت دامی ۶۸درصد و کنجاله سویا ۶۴درصد نسبت به‌مدت مشابه سال قبل کاهش یافته است با این روند در مجموع 2نهاده اصلی دام و طیور شامل ذرت دامی و کنجاله سویا از ابتدای امسال تا 23اردیبهشت 66درصد کاهش داشته است. البته موجودی مناسب اواخر پارسال موجب شده که فعلا نیاز بازار پوشش داده شود، اما قطعا برای ماه‌های پیش رو باید تدابیر فوری برای تخصیص ارز، واردات و تامین نیاز بازار اتخاذ شود.
س:عمده‌ترین تنگناهای واردکنندگان برای تامین به موقع نهاده‌های دام و طیور چیست؟
مهمترین مشکل واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور، تامین ارز مورد نیاز واردات این اقلام است. اگرچه به‌دلیل محدودیت‌های ناشی از اعمال تحریم‌های اقتصادی و تنگناهای ارزی این مشکلات تا حدودی اجتناب‌ناپذیر است اما بخشی از این مشکلات با هماهنگی بیشتر دستگاه‌های ذی‌ربط، قابل پیشگیری و کاهش خواهد بود. درصورتی که تصمیمات اخیر ستاد اقتصادی، به‌طور کامل اجرایی شود تا حد زیادی مشکلات واردکنندگان برای تامین و واردات نهاده‌های دام و طیور مرتفع خواهد شد.
س:اثر تغییرات قیمت جهانی این نهاده‌ها بر روند واردات و نرخ این اقلام در بازار داخلی چگونه بوده است؟
علاوه بر تنگناهای داخلی برای تخصیص ارز و تامین به موقع نهاده‌های دام و طیور، افزایش ۵۰درصدی قیمت نهاده‌های دامی در بازارهای جهانی طی 2ماه نخست امسال و در مقایسه با مقطع زمانی مشابه سال گذشته به مشکلات تامین این نهاده‌ها با نرخ مصوب دامن زده است. افزایش قیمت جهانی کنجاله سویا، ذرت و جو در شرایطی است که امسال به‌دلیل خشکسالی شدید و فقر مراتع و تغییر دولت با انتخابات پیش رو، نیاز به تامین به موقع و افزایش ذخایر نهاده‌های دام و طیور بیشتر شده، این شرایط ایجاب می‌کند که به‌صورت ویژه موضوع تامین نهاده‌ها برای حفظ بقای واحد‌های تولیدی دام و طیور در سال مانع‌زدایی از تولید مورد توجه قرار گیرد. مشکلات تامین و واردات نهاده‌های تولید دام و طیور در شرایطی تشدید شده که تغییرات یکساله اخیر قیمت‌های جهانی این اقلام کم‌سابقه بوده به‌نحوی که به‌عنوان مثال قیمت ذرت برزیل از ۲۱۰یورو در اردیبهشت پارسال به ۳۲۰یورو افزایش یافته است. خریدهای سنگین‌چین در بازار این نهاده‌ها، شیوع ویروس کرونا و کاهش تولید و تغییرات شرایط آب و هوایی جهانی از عوامل مؤثر در افزایش قیمت جهانی این نهاده‌ها بوده است.
س:آخرین وضعیت ذخایر نهاده‌های دام و طیور و کالاهای رسوبی وارداتی در بندرها و گمرک چیست؟
وجود ۴.۵میلیون تن کالای اساسی بخش خصوصی در مبادی ورودی کشور فرصتی برای تامین امنیت اقتصادی و غذایی است و رسوب این ذخایر در بنادر و گمرک نوعی ذخیره استراتژیک کالاهای اساسی محسوب می‌شود که با استفاده از منابع بخش خصوصی و بدون هزینه کرد منابع دولتی وارد کشور شده اما ناهماهنگی‌های داخلی نباید زمینه وارد شدن خسارت به صاحبان این کالاها را فراهم کند. نباید با متروکه یا فاسد شدن این ذخایر در بنادر و گمرک، زیان بیشتری به واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور وارد شود. باید مسئولان در بخش‌های مختلف حاکمیتی به آثار و تبعات تداوم روند رسوب نهاده‌های دام و طیور و کالاهای اساسی در بنادر و گمرک توجه داشته باشند و هرگونه تعلل و ابهام احتمالی ناشی از تغییر دولت در برنامه‌های آینده تامین این نهاده‌ها می‌تواند آثار منفی جبران‌ناپذیری را در بازار نهاده‌های دامی و تولید دام و طیور ایجاد کند.
س:در کدام‌یک از نهاده‌های دام و طیور با کمبود بیشتری مواجه هستیم؟
در چند سال اخیر، به‌خصوص 3سال گذشته و بعد از تشدید تحریم‌ها همواره شاهد محدودیت در تامین نهاده‌های دام و طیور بوده‌ایم، با ادامه این شرایط به‌نظر می‌رسد روند کنونی تداوم خواهد یافت اما با توجه به موجودی نهاده‌های دامی، آنچه در مقطع فعلی کمبود آن در بازار بیشتر محسوس است، کمبود و گرانی جو دامی است که متأسفانه بر تولید دام و طیور تأثیر منفی داشته و جایگزینی آن با گندم خوراکی نیز می‌تواند تبعات منفی این کمبود بر تامین امنیت غذایی را تشدید کند.