صادرات جهانی کنجاله سویا به دلیل افزایش تولید و قیمت‌های رقابتی به‌شدت افزایش یافته است. از سپتامبر تا نوامبر ۲۰۲۴، صادرات از شش کشور بزرگ به ۱۸.۲ میلیون تن رسید که رشد قابل‌توجهی معادل ۳۶ درصد نسبت به سال گذشته نشان می‌دهد.
سرویس بین الملل آوندا نیوز/ اتحادیه اروپا به عنوان بزرگ‌ترین واردکننده كنجاله سويا در این دوره ۶.۳ میلیون تن خریداری کرده است.در واقع، کمبود منابع جایگزین مانند کنجاله کلزا تقاضا را به سمت محصولات مبتنی بر سویا سوق داده است.
با این حال، عرضه بیش از حد كنجاله سويا در بازار، همراه با افزایش روغن كشى از سویا، قیمت کنجاله سويا را به پایین‌ترین سطوح در سال‌های اخیر رسانده است.
قیمت کنجاله سویا آرژانتین دو حال حاضر به حدود ۳۱۴ دلار در هر تن کاهش یافته که به طور قابل‌توجهی کمتر از سطح سال گذشته است.
با وجود فضای نزولی در بازار، محصولات پروتئینى در جهان با چالش‌های فزاینده‌ای روبه‌رو است.
دینامیک عرضه جهانی سویا تحت تأثیر ركورد برداشت قابل توجه برزیل با پیش‌بینی ۱۷۰ میلیون تنى قرار گرفته که در ماه‌های آینده چالشی جدی نسبت به وضعيت لجستیک ایجاد می‌کند.
درهمين راستا، واردات كنجاله سويا ایران به حداقل رسيده، به طوری که در ماه دسامبر تنها محموله‌هایی به وزن ۶۳,۵۰۰ (MV LB Earth) و ۷۴,۰۳۵ (MV Amani) تن حمل شده است.
در همین حال، کاهش اختلاف قيمت كنجاله سويا در آمریکای جنوبی نسبت به بورس شيكاگو و کاهش تقاضای چین، تغيير اولویت‌های بازار رقابت را بطور فزاينده اى برجسته كرده است.
در زير، متوسط روند هفتگى قيمت كنجاله سويا را از اواسط سال ٢٠٢٠ تا هفته قبل تحويل بنادر آرژانتين، بررسى ميكنيم.
افزایش ده درصدی تولید سویا در برزیل
پیش‌بینی می‌شود تولید سویا در برزیل برای سال ۲۰۲۵ به ۱۷۰ میلیون تن برسد که این رقم نشان‌دهنده افزایش قابل‌توجه ۱۶ میلیون تنی نسبت به ۱۵۴ میلیون تن در سال ۲۰۲۴ است.
این رشد به دلیل شرایط آب‌وهوایی مساعد و نقش برجسته برزیل در تولید جهانی سویا رخ داده است. پیش‌بینی می‌شود میزان فرآوری سویا در برزیل امسال به رکورد ۵۵.۱ میلیون تن برسد که اندکی بالاتر از رقم ۵۴.۲ میلیون تن سال گذشته است. با این حال، صادرات در سال ۲۰۲۴ اندکی کاهش یافته و به ۹۸.۴ میلیون تن خواهد رسید در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۳ معادل ۱۰۱.۹ میلیون تن بود.
با عرضه محصولات جدید در اوایل سال ۲۰۲۵، انتظار می‌رود صادرات سویا به ۱۰۴ تا ۱۰۶ میلیون تن برسد و موقعیت برزیل را به عنوان یکی از صادرکنندگان برتر تقویت کند.
سویاهای برزیلی در بازارهای جهانی بسیار رقابتی باقی ماند و برای فوریه ۲۰۲۵ به قیمت ۳۸۳ دلار در هر تن فوب (تحویل روی کشتی) اعلام شده‌اند که حدود ۲۰ دلار پایین‌تر از قیمت سويا با مبدأ بارگيرى از خلیج ایالات متحده است.
این مزیت قیمتی، همراه با فروش کندتر کشاورزان و تقویت ارزش رئال برزیل، به افزایش اختلاف قيمت نسبت به بورس شيكاگو کمک کرده است.
علاوه بر این، افزایش تقاضای داخلی به دلیل سیاست‌های بالاتر اختلاط بیودیزل احتمالاً صادرات روغن سویا را در آینده نزدیک محدود خواهد کرد. منطقه وسیع‌تر آمریکای جنوبی نیز به رشد عرضه جهانی کمک می‌کند و انتظار می‌رود تولید کل در این منطقه در سال ۲۰۲۵ به ۲۴۰ میلیون تن برسد که در مقایسه با ۲۲۰ میلیون تن سال قبل، افزایش چشمگیری دارد. این توسعه، نقش محوری برزیل در متعادل‌سازی عرضه جهانی سویا و تأمین تقاضای رو به رشد را برجسته می‌کند.
در زير، ميزان توليد، صادرات و روغن كشى از دانه سويا برزيل را طى سه سال بررسى ميكنيم.
ضمناً به نظر ميرسيد كه از ماه اكتبر تا امروز، تنها يك كشتى (Ingenuity) حامل دانه سويا به وزن ٢٢،٦٩٥ تن از برزيل به سمت ايران، حركت كرده است.
